Wisselende Weersomstandigheden in de Sahara
Volgens veertig klimaatmodellen zou de Sahara wel 75% meer regen kunnen ontvangen tegen het einde van de eeuw. Dat komt doordat er sterkere vochtstromen zijn vanuit de Atlantische en Indische Oceaan. De toenemende temperaturen zorgen voor meer condensatie en stimuleren convectie, wat op zijn beurt zorgt voor vaker regenbuien. Meer dan 70% van deze extra vochtigheid zou convectief van aard zijn, waardoor delen van de woestijn mogelijk veranderen in gebieden met een halfdroog klimaat of zelfs tijdelijke savannes.
Deze uitslagen zijn gebaseerd op scenario’s met zowel gematigde (SSP2-4.5) als extreme emissies (SSP5-8.5). De verwachte toename in regenval kan leiden tot hevige afvoer, overstromingen en een versnelling van erosie. Tevens kan door de hitte het water snel verdampen, wat de situatie onstabiel maakt.
Effecten voor Afrika
De verschuivingen in het weer houden niet op bij de Sahara. In het zuiden en midden van Afrika zou de regenval met 17% tot 25% kunnen toenemen, terwijl het uiterste zuiden juist een lichte uitdroging kan meemaken. Deze veranderingen worden onder andere veroorzaakt door een verschuiving in de Hadley-cellen, die warme lucht naar hogere breedtegraden transporteren.
Veranderingen in de regenval kunnen problemen geven voor de oogsten, invloed hebben op diermigraties en de beschikbaarheid van water bemoeilijken. Toch kan in sommige gebieden, zoals delen van de Sahel, deze toegenomen neerslag ook voordelen opleveren. Zo kunnen bijvoorbeeld herstellende weidegronden voor lokale gemeenschappen interessant zijn.
Aan de slag met de nieuwe klimaatsituatie
Afrika staat voor de uitdaging om vlot om te gaan met deze nieuwe weersomstandigheden. Er moeten plannen komen om overstromingen te beheersen, gewassen te ontwikkelen die goed tegen dit weer kunnen en gerichte herbebossing op te zetten. Het nemen van tijdige maatregelen is erg belangrijk om de bestaande verrichtingen niet verder uit balans te brengen.
In sommige regio’s, zoals in het zuidwesten van Afrika, kan er tot wel 5% minder regen vallen. Dit benadrukt de dringende noodzaak om op regionaal niveau voorbereidingen te treffen. Aan de andere kant kan het veranderende klimaat ook kansen bieden voor nieuwe ideeën op het gebied van landbouw en waterbeheer.
De studie, onder leiding van Thierry Ndetatsin Taguela, laat zien dat hoewel we met veranderingen te maken krijgen, er ook mogelijkheden ontstaan voor verbetering en groei als er op tijd wordt ingegrepen.
Klimaatverandering in de Sahara zet ons aan het denken over onze rol in dit wereldwijde fenomeen en hoe we ons kunnen wapenen voor een toekomst vol uitdagingen en kansen. Door meer bewust te worden van wat er speelt en actief aan de slag te gaan, kunnen we bouwen aan een duurzamere toekomst voor zowel Afrika als de rest van de wereld.
